Wat is Reuma?
Reuma verwijst naar een groep chronische ontstekingsziekten die voornamelijk de gewrichten en spieren aantasten. De aandoening kan leiden tot ernstige bewegingsbeperkingen en is vaak progressief. Hoewel reuma op elke leeftijd kan voorkomen, wordt het vaker gezien bij oudere volwassenen. Er zijn meerdere vormen van reuma, elk met specifieke kenmerken en symptomen. De meest voorkomende zijn:
- Reumatoïde artritis: Een auto-immuunziekte waarbij het immuunsysteem de gewrichten aanvalt, wat leidt tot ontsteking en gewrichtsschade.
- Artrose: Dit is slijtage van het kraakbeen in de gewrichten, wat leidt tot pijn en stijfheid.
- Jicht: Een plotselinge aanval van pijn in de gewrichten, meestal veroorzaakt door een ophoping van urinezuur.
- Ziekte van Bechterew (Axiale spondyloartritis): Een vorm van reuma die ontstekingen veroorzaakt in de wervelkolom en het bekken, wat leidt tot stijfheid, pijn en mogelijk een kromme rug door verstijving van de wervelkolom.
Symptomen van Reuma
De symptomen van reuma verschillen per type, maar veelvoorkomende klachten zijn:
- Gewrichtspijn en stijfheid: Vooral in de ochtend of na langere periodes van inactiviteit.
- Ontstekingen: Dit kan zwelling, roodheid en warmte in de gewrichten veroorzaken.
- Bewegingsbeperkingen: Het wordt moeilijker om dagelijkse activiteiten uit te voeren.
- Vermoeidheid: Veel patiënten ervaren chronische vermoeidheid en energieverlies.
- Spierzwakte: Langdurige ontstekingen kunnen leiden tot verlies van spierkracht.
De ernst van deze symptomen kan fluctueren, waarbij sommige mensen periodes van intensere klachten ervaren, bekend als “opflakkeringen.”
Behandeling van Reuma
De behandeling is gericht op het beheersen van de symptomen, het verminderen van ontstekingen en het verbeteren van de levenskwaliteit. Er is geen genezing voor reuma, maar met de juiste aanpak kunnen patiënten een actief leven blijven leiden. De behandelingsopties zijn:
- Medicatie: Ontstekingsremmers, pijnstillers en ziektemodificerende antireumatische geneesmiddelen (DMARD’s) worden vaak voorgeschreven om ontstekingen te verminderen en de ziekteactiviteit af te remmen.
- Fysiotherapie: Fysiotherapie helpt bij het verbeteren van de mobiliteit, het versterken van de spieren en het verminderen van pijn. Fysiotherapeuten stellen op maat gemaakte oefenprogramma’s op om de gewrichten soepel te houden en de spieren te ondersteunen.
- Ergotherapie: Ergotherapeuten helpen patiënten om hun dagelijkse activiteiten gemakkelijker uit te voeren en leren hen technieken om gewrichten te ontzien.
- Voeding en leefstijl: Een gezond dieet, rijk aan ontstekingsremmende voedingsstoffen, kan helpen om de symptomen te beheersen. Regelmatige beweging, zonder overbelasting, is ook belangrijk.
- Chirurgie: In ernstige gevallen kan een operatie nodig zijn om beschadigde gewrichten te vervangen of te herstellen.
De Rol van Fysiotherapie bij Reuma
Fysiotherapie is belangrijk in het behouden van mobiliteit en het verminderen van pijn bij reumapatiënten. Het doel van fysiotherapie is om gewrichten en spieren zo soepel mogelijk te houden, zodat patiënten zo onafhankelijk mogelijk kunnen blijven.
Voordelen van fysiotherapie bij reuma:
- Verminderen van stijfheid: Door het gebruik van rek- en strekoefeningen kan de stijfheid in de gewrichten worden verminderd.
- Verbeteren van mobiliteit: Specifieke oefeningen helpen bij het vergroten van de bewegingsvrijheid in de gewrichten.
- Spierversterking: Versterking van de spieren rondom de gewrichten biedt extra steun en vermindert de druk op pijnlijke gewrichten.
- Pijnmanagement: Naast oefeningen kan de fysiotherapeut technieken gebruiken zoals warmte- en koudebehandelingen om pijn te verlichten.
Leefstijltips voor Mensen met Reuma
Leefstijl speelt een grote rol in het beheersen van reuma. Enkele tips voor een betere kwaliteit van leven zijn:
- Regelmatige beweging: Lichte vormen van lichaamsbeweging zoals zwemmen, wandelen, fietsen of medische fitness kunnen helpen om de gewrichten soepel te houden zonder overbelasting.
- Gezonde voeding: Een dieet rijk aan groenten, fruit, gezonde vetten (zoals omega-3-vetzuren) en vezels kan ontstekingen verminderen.
- Gewichtsbeheersing: Overgewicht kan extra druk uitoefenen op de gewrichten, wat de symptomen kan verergeren. Gezond afvallen kan de pijn verlichten.
- Stressmanagement: Stress kan ontstekingen verergeren, dus het is belangrijk om technieken zoals meditatie of yoga toe te passen om de geest en het lichaam te ontspannen.
Bijdrage van Andere Paramedische Disciplines bij Reuma
Naast fysiotherapie spelen andere paramedische disciplines een belangrijke rol bij de behandeling van reuma:
- Ergotherapie: Helpt bij het aanpassen van dagelijkse activiteiten en leert technieken om de gewrichten te ontzien.
- Diëtetiek: Adviseert over ontstekingsremmende voeding die kan helpen om de symptomen van reuma te beheersen.
- Podotherapie: Ondersteunt met aangepaste schoenen of inlegzolen om de belasting op de gewrichten te verminderen.
- Psychologie: Biedt hulp bij het omgaan met de emotionele en mentale belasting van chronische pijn en beperkingen.
Deze multidisciplinaire aanpak draagt bij aan een verbeterde kwaliteit van leven voor reumapatiënten.