Wat is de Ziekte van Bechterew?
De ziekte van Bechterew, ook wel bekend als axiale spondyloartritis, is een vorm van reuma die de gewrichten in de wervelkolom en het bekken aantast. Het is een chronische ontstekingsziekte waarbij de ontsteking zich voornamelijk concentreert in de gewrichten en pezen van de rug. De ontsteking veroorzaakt pijn, stijfheid en een geleidelijk verlies van flexibiliteit in de rug. Naarmate de ziekte voortschrijdt, kan de wervelkolom verstijven, wat in ernstige gevallen resulteert in een kromme rug (kyfose). De ziekte komt vaker voor bij jongvolwassenen en treft voornamelijk mannen.
Bechterew behoort tot de familie van reumatische aandoeningen en wordt gekenmerkt door opvlammingen en perioden van relatieve rust. In tegenstelling tot artrose, dat door slijtage ontstaat, is de ziekte van Bechterew een auto-immuunziekte waarbij het immuunsysteem de eigen gewrichten aanvalt.
Oorzaken van Ziekte van Bechterew
De exacte oorzaak van de ziekte van Bechterew is niet bekend, maar genetische factoren spelen een belangrijke rol. Een van de grootste risicofactoren is de aanwezigheid van het HLA-B27-gen, dat bij veel patiënten met de ziekte voorkomt. Omgevingsfactoren kunnen ook een trigger zijn, maar het is voornamelijk de abnormale immuunreactie die ontstekingen in de gewrichten van de wervelkolom en het bekken veroorzaakt. Deze ontstekingen kunnen leiden tot littekenweefsel en botgroei, wat de wervelkolom geleidelijk kan verstijven.
Symptomen van Ziekte van Bechterew
De symptomen van de ziekte van Bechterew ontwikkelen zich geleidelijk en kunnen variëren in ernst. Veel voorkomende symptomen zijn:
- Pijn in de onderrug en heupen: Vooral ’s nachts en in de ochtend.
- Ochtendstijfheid: Stijfheid en pijn na rust, die vaak verbeteren met beweging.
- Verminderde flexibiliteit van de wervelkolom: Naarmate de ziekte vordert, kan de wervelkolom stijver worden.
- Pijn in andere gewrichten: Zoals de schouders, knieën of enkels, naast ontsteking van de pezen (bijv. achillespees).
- Vermoeidheid: Veel patiënten ervaren chronische vermoeidheid.
- In ernstige gevallen: Verstijving van de wervelkolom en een voorovergebogen houding.
De symptomen verergeren vaak na perioden van inactiviteit en verbeteren met beweging.
Behandeling van deze aandoening
Hoewel er geen genezing is voor de ziekte van Bechterew, zijn er verschillende behandelingen beschikbaar om de symptomen te beheersen en de progressie van de ziekte te vertragen. De belangrijkste behandelingsopties zijn:
Medicatie:
NSAID’s (niet-steroïde ontstekingsremmers): De meest voorgeschreven medicijnen om ontsteking en pijn te verminderen.
Biologische medicijnen (TNF-remmers en IL-17-remmers): Deze medicijnen richten zich op specifieke ontstekingsprocessen in het lichaam en worden gebruikt bij ernstigere gevallen.
Corticosteroïden: Soms voorgeschreven om tijdelijke verlichting te bieden bij ernstige opvlammingen.
Fysiotherapie:
Fysiotherapie speelt een cruciale rol bij het verbeteren van mobiliteit en het verminderen van pijn en stijfheid. Een fysiotherapeut kan een op maat gemaakt oefenprogramma ontwikkelen dat helpt om de wervelkolom flexibel te houden, de houding te verbeteren en de ademhaling te ondersteunen.
Oefeningen: Stretching en specifieke rug- en nekbewegingen helpen de wervelkolom soepel te houden. Ook kan krachttraining de spieren versterken die de wervelkolom ondersteunen.
Chirurgie:
In ernstige gevallen, wanneer de wervelkolom ernstig beschadigd is of gewrichten volledig versleten zijn, kan een operatie nodig zijn om gewrichten te vervangen of om de wervelkolom te corrigeren.
De Rol van Fysiotherapie bij Ziekte van Bechterew
Fysiotherapie is een essentiële behandeling voor patiënten met de ziekte van Bechterew. Het helpt bij het verlichten van pijn en het verbeteren van de houding en flexibiliteit, die vaak beperkt worden door de aandoening. Enkele belangrijke onderdelen van fysiotherapie bij deze ziekte zijn:
- Houdingscorrectie: Het verbeteren van de lichaamshouding voorkomt verdere verstijving van de wervelkolom en vermindert rugklachten.
- Bewegingsprogramma’s: Regelmatige beweging helpt de stijfheid van de gewrichten te verminderen en verbetert de flexibiliteit van de wervelkolom.
- Ademhalingsoefeningen: Omdat de ziekte ook de borstkas kan verstijven, kunnen ademhalingsoefeningen helpen de longcapaciteit te behouden.
- Pijnverlichting: Tijdelijke verlichting om de pijn te verminderen en ontspanning te bevorderen.
Fysiotherapie helpt niet alleen om de symptomen onder controle te houden, maar verbetert ook de kwaliteit van leven door de progressie van de ziekte te vertragen.
Leefstijlaanpassingen bij Ziekte van Bechterew
Naast medicatie en fysiotherapie zijn er verschillende leefstijlaanpassingen die mensen met de ziekte van Bechterew kunnen helpen:
- Regelmatig bewegen: Activiteiten zoals zwemmen, wandelen, yoga en medische fitness kunnen de flexibiliteit bevorderen en de symptomen helpen verlichten.
- Houding behouden: Bewust werken aan een goede houding kan helpen om verdere verstijving van de wervelkolom te voorkomen.
- Warmte- en koudetherapie: Warme baden, verwarmingskussens of ijskompressen kunnen de symptomen tijdelijk verlichten.
- Gezonde voeding: Een evenwichtig dieet kan helpen om ontstekingen te verminderen en een gezond gewicht te behouden, wat de gewrichten ontlast.
- Stressmanagement: Stress kan ontstekingen verergeren, dus technieken zoals meditatie, yoga en ademhalingsoefeningen kunnen helpen bij ontspanning.
De Rol van Andere Paramedische Disciplines
Naast fysiotherapie kunnen verschillende paramedische disciplines bijdragen aan de behandeling van de ziekte van Bechterew:
- Diëtetiek: Een gezond dieet, rijk aan ontstekingsremmende voedingsmiddelen, kan helpen om ontstekingen te verminderen en een gezond gewicht te behouden, wat de gewrichten minder belast.
- Podotherapie: Biedt ondersteuning door aangepaste inlegzolen die de houding verbeteren en de druk op de wervelkolom en gewrichten verminderen.
- Psychologie: Helpt bij het omgaan met de emotionele en mentale belasting van chronische pijn en beperkingen, door middel van stressmanagement en therapie.
Deze multidisciplinaire aanpak biedt een uitgebreide ondersteuning om de progressie van de ziekte te vertragen en de levenskwaliteit te verbeteren.