Wat is Artrose in de Rug?
Artrose in de rug, of wervelkolomartrose, is een aandoening waarbij het kraakbeen in de facetgewrichten van de wervelkolom afbreekt. Deze gewrichten zorgen voor beweging en stabiliteit van de wervelkolom. Bij artrose wordt het kraakbeen dunner, wat leidt tot wrijving tussen de botten, pijn, stijfheid en soms ontstekingen. Deze slijtage komt vooral voor in het onderste deel van de rug (lumbaal), maar kan ook de nek (cervicaal) en het midden van de rug (thoracaal) treffen.
Ontstekingsreacties in de facetgewrichten spelen ook een belangrijke rol in de progressie van de ziekte. Botveranderingen, zoals osteofyten (botsporen), kunnen zich ontwikkelen rond de beschadigde gewrichten, wat kan leiden tot extra pijn en bewegingsbeperking.
Hoe ontstaat rugartrose?
Een versleten rug kan ontstaan door een combinatie van factoren:
- Veroudering: Naarmate we ouder worden, slijt het kraakbeen in de facetgewrichten door normale slijtage.
- Overbelasting: Zwaar tillen, repetitieve bewegingen en langdurige onjuiste houding kunnen de slijtage versnellen.
- Eerdere blessures: Rugblessures, zoals hernia’s of fracturen, kunnen het kraakbeen beschadigen en leiden tot vroege artrose.
- Genetische aanleg: Sommige mensen hebben een genetische aanleg voor sneller kraakbeenverlies in de gewrichten.
Symptomen van Artrose in de Rug
Symptomen van rugartrose ontwikkelen zich meestal geleidelijk en kunnen variëren afhankelijk van de ernst van de aandoening. De meest voorkomende symptomen zijn:
- Pijn in de rug: Vooral na langdurig zitten, staan of tillen. Deze pijn kan uitstralen naar de heupen of benen.
- Stijfheid: Vooral ‘s ochtends of na periodes van inactiviteit, met moeite om de rug volledig te strekken of te buigen.
- Beperkte Bewegingsvrijheid: Moeilijkheden bij het draaien of buigen van de rug door pijn en stijfheid.
- Krakende Geluiden: Bij het bewegen van de rug kan een knarsend of krakend geluid hoorbaar zijn.
- Zenuwcompressie: Wanneer botsporen zenuwen beknellen, kan dit leiden tot uitstralende pijn naar de benen (ischias) of een doof gevoel in de ledematen.
Behandeling voor slijtage rug
Behandeling van rugslijtage is gericht op het verlichten van pijn, het verbeteren van de mobiliteit en het voorkomen van verdere slijtage. Veelvoorkomende behandelingsopties zijn:
- Fysiotherapie: Gericht op het versterken van de rug- en buikspieren om de rug te stabiliseren en de druk op de gewrichten te verminderen. Mobiliteitsoefeningen helpen om de flexibiliteit te behouden en pijn te verlichten.
- Medicatie: Ontstekingsremmers zoals NSAID’s (bijvoorbeeld ibuprofen) worden vaak gebruikt om pijn en ontsteking te verminderen. Ook kunnen spierontspanners en in sommige gevallen opioïden worden voorgeschreven.
- Injecties: Corticosteroïde-injecties in de facetgewrichten kunnen ontstekingen verminderen en tijdelijke verlichting van pijn bieden.
- Leefstijlaanpassingen: Aanpassingen zoals gewichtsverlies, regelmatige lage-impactbeweging (bijvoorbeeld wandelen, zwemmen), en ergonomische veranderingen in werk- en slaapomstandigheden kunnen de belasting van de rug verminderen en symptomen verlichten.
- Chirurgie: In ernstige gevallen, wanneer conservatieve behandelingen niet effectief zijn, kan een operatie worden overwogen. Dit kan bijvoorbeeld een spinale fusie zijn, waarbij twee of meer wervels permanent worden verbonden om de beweging te beperken en pijn te verlichten.
Fysiotherapie bij artrose van de rug
Fysiotherapie speelt een belangrijke rol bij de behandeling van rugartrose. Het doel is om de pijn te verminderen, de spieren rond de wervelkolom te versterken, de flexibiliteit te verbeteren en de belastbaarheid te vergroten. Dit wordt bereikt door gerichte oefeningen, mobilisatietechnieken, en advies over houding en beweging. Fysiotherapeuten gebruiken vaak lage-impact oefeningen, zoals wandelen en rekoefeningen, om de rug soepel te houden zonder extra belasting te veroorzaken. Fysiotherapie kan de progressie van artrose in de rug vertragen en de levenskwaliteit aanzienlijk verbeteren.
Bij de fysiotherapeut kunnen de volgende behandelingen aan bod komen:
- Spierversterkende oefeningen: Gericht op de core- en rugspieren om de wervelkolom te ondersteunen.
- Mobilisatietechnieken: Om de gewrichten soepeler te maken en bewegingsbeperkingen te verminderen.
- Houdings- en bewegingsadvies: Adviezen over hoe u dagelijkse activiteiten kunt uitvoeren zonder uw rug extra te belasten.
- Leefstijladvies: Beweging, ergonomie, en aanpassingen in werk- en leefomgeving om verdere slijtage te voorkomen.
Fysiotherapie bij Rugartrose en Chirurgie als Laatste Optie
In plaats van meteen te kiezen voor een operatie, zoals een rugfusie, wordt fysiotherapie vaak als eerste behandelingsoptie voorgesteld bij rugartrose. Fysiotherapie is minder ingrijpend en richt zich op het verminderen van pijn en verbeteren van mobiliteit door middel van spierversterkende oefeningen, mobilisatietechnieken en houdingsadvies. Dit helpt de rug te stabiliseren en de klachten te verminderen zonder chirurgische risico’s.
Een operatie wordt alleen overwogen bij ernstige pijn of zenuwcompressie die niet reageert op conservatieve behandelingen, zoals fysiotherapie of medicatie.